महात्मा जोतिराव गोविंदराव फुले
mahatma jyotiba phule in marathi महात्मा जोतिराव गोविंदराव फुले (11 एप्रिल 1827 - 28 नोव्हेंबर 1890) हे भारतीय समाजसुधारक, समाजसुधारक, विचारवंत, समाजसेवक, लेखक, तत्त्वज्ञ आणि क्रांतिकारी कार्यकर्ते होते. त्यांना महात्मा फुले आणि "जोतिबा फुले" असेही म्हणतात. सप्टेंबर १८७३ मध्ये त्यांनी महाराष्ट्रात सत्यशोधक समाज नावाची संघटना स्थापन केली. महिला आणि दलितांच्या उत्थानासाठी त्यांनी अनेक कामे केली.समाजातील सर्व घटकांना शिक्षण देण्याचे ते खंबीर समर्थक होते. ते भारतीय समाजात प्रचलित जाति आधारित विभाजन आणि भेदभावाच्या विरोधात होते.
the story of Jyotiba Phule more than 100 words
स्त्रियांना शिक्षणाचा हक्क मिळवून देणे, बालविवाहाला विरोध करणे, विधवा पुनर्विवाहाला पाठिंबा देणे हे त्यांचे मूळ उद्दिष्ट होते. समाजातील कुप्रथा, अंधश्रद्धेच्या पाशातून समाजाची मुक्तता फुले यांना करायची होती.
त्यांनी आपले संपूर्ण आयुष्य महिलांना शिक्षण देण्यात, महिलांना त्यांच्या हक्कांची जाणीव करून देण्यात घालवले.19व्या शतकात महिलांना शिक्षण दिले जात नव्हते. फुले यांना लिंगभेदापासून महिलांचे संरक्षण करायचे होते.
त्यांनी पुण्यात मुलींसाठी भारतातील पहिली शाळा बांधली. स्त्रियांच्या तत्कालीन दयनीय अवस्थेमुळे फुले अत्यंत व्यथित आणि दु:खी झाले होते, म्हणूनच त्यांनी समाजात क्रांतिकारी बदल घडवून आणण्याचा दृढ निश्चय केला. त्यांनी स्वतः त्यांच्या पत्नी सावित्रीबाई फुले यांना शिक्षण दिले. सावित्रीबाई फुले या भारतातील पहिल्या महिला शिक्षिका होत्या.
the story of Jyotiba Phule more than 100 words
सुरुवातीचे जीवन:-
महात्मा ज्योतिबा फुले यांचा जन्म १८२७ मध्ये पुण्यात झाला. त्यांची आई एक वर्षाची असताना वारली. ते एका डाव्यांनी वाढवले होते. त्यांचे कुटुंबीय अनेक पिढ्यांपूर्वी साताऱ्याहून पुण्यात आले आणि त्यांनी फुलांचा गजरा वगैरे बनवायला सुरुवात केली. त्यामुळे बागायतदारांच्या कामात गुंतलेले हे लोक 'फुले' म्हणून ओळखले जायचे. ज्योतिबांनी काही काळापूर्वीपर्यंत मराठीतून शिक्षण घेतले, मध्येच शिक्षण सोडले आणि नंतर वयाच्या २१ व्या वर्षी इंग्रजीतून सातवी पूर्ण केली. १८४० मध्ये त्यांचा विवाह सावित्रीबाईंशी झाला.जी नंतर स्वत: प्रसिद्ध समाजसेवक बनली. पती-पत्नी दोघांनीही दलित आणि महिला शिक्षण क्षेत्रात एकत्र काम केले, ते कष्टकरी आणि सामाजिक कार्यकर्तीची भावना असलेली व्यक्ती होती.
कार्य:-त्यांनी विधवा आणि महिलांच्या कल्याणासाठी खूप काही केले, तसेच शेतकऱ्यांची स्थिती सुधारण्यासाठी आणि त्यांच्या कल्याणासाठी खूप प्रयत्न केले. स्त्रियांची स्थिती सुधारण्यासाठी आणि त्यांच्या शिक्षणासाठी फुले यांनी १८४८ मध्ये एक शाळा उघडली. या कामासाठी देशातील पहिली शाळा होती. मुलींना शिकवण्यासाठी शिक्षक सापडला नाही तर त्यांनी काही दिवस स्वत: हे काम करून पत्नी सावित्री फुले यांना पात्र बनवले.
काही लोकांनी सुरुवातीपासूनच त्यांच्या कामात अडथळे आणण्याचा प्रयत्न केला, पण फुले पुढे सरसावत असताना त्यांनी वडिलांवर दबाव आणून पती-पत्नीला घराबाहेर काढले, त्यामुळे त्यांचे काम काही काळ थांबले, पण लवकरच त्यांनी मुलींसाठी एकामागून एक तीन शाळा उघडल्या.
Jyotiba Phule quote with meaning
महात्मा हि पदवी:-
गरीब आणि दुर्बल घटकांना न्याय मिळवून देण्यासाठी ज्योतिबांनी १८७३ मध्ये 'सत्यशोधक समाज' स्थापन केला. त्यांची समाजसेवा पाहून सन १८८८ मध्ये मुंबईत एका विशाल सभेत त्यांना ‘महात्मा’ ही पदवी देण्यात आली. जोतिबांनी ब्राह्मण पुरोहिताविना विवाह सोहळा सुरू केला आणि त्याला मुंबई उच्च न्यायालयाची मान्यताही मिळाली. ते बालविवाहाचे विरोधक आणि विधवा पुनर्विवाहाचे समर्थक होते.
आपल्या हयातीत त्यांनी गुलामगिरी, तिसरे रत्न, छत्रपती शिवाजी, राजा भोसला पंधरवडा, शेतकऱ्याचा चाबूक, अस्पृश्य कैफियत अशी अनेक पुस्तकेही लिहिली. महात्मा ज्योतिबा आणि त्यांच्या संघटनेच्या संघर्षामुळे सरकारने ‘कृषी कायदा’ मंजूर केला. धर्म, समाज आणि परंपरा यांचे सत्य समोर आणण्यासाठी त्यांनी अनेक पुस्तकेही लिहिली.
ब्रिटीश सरकारने शीर्षक: 1883 मध्ये, स्त्रियांना शिक्षण देण्याच्या महान कार्यासाठी, तत्कालीन ब्रिटिश भारत सरकारने त्यांना "स्त्री शिक्षणाचे जनक" म्हणून गौरवले.
सूचना :- वाचकहो जर आपल्या जवळ mahatma jyotiba phule in marathi आणखीन Information असेल किंवा दिलेल्या माहितीत काही चुकीचे आढळल्यास त्वरीत लिहुन कळवा किंवा कमेंट मधे लिहा आम्ही त्याल अपडेट करू.
आपला अमूल्य वेळ ब्लॉग ला भेट दिल्याबद्दल धन्यवाद आणि वाचकहो तुम्हाला लेख कसा वाटला नक्की कळवा आणि असेच नवनविन लेख वाचण्यासाठी आपल्या ब्लॉग ला फॉलओ करा. व आपल्या marathi onlie update या youtube चॅनेल ला नक्की subscribe करा.
0 टिप्पण्या